پونه وخواص دارویی آن

داروگیاهی لقمان حکیم:

پونه نوعی گیاه دارویی با طعم و بوی خوب است.این گیاه از خانواده نعناع است و ساقه ای کوتاه به رنگ سبز با برگ هایی به شکل نعناع اما سبزتر و کوچکتر است. چای پونه به خاطر خاصیتش در ایجاد آرامش، تسکین دردهای روده و بهبود گوارش معروف شده است. از آن برای طعم دار کردن غذا ها و نوشیدنی ها نیز استفاده می شود.

مشخصات:

پونه گیاهی علفی چندساله، بسیار معطر با ساقه های صاف و استوانه ای شکل است که در جاهای مرطوب می‌روید. برگ های آن تقریباً بدون دمبرگ، سبز تیره، بیضی شکل، نوک تیز، دندانه دار که عطر قوی ای دارد در حدی که با فشردن برگها بوی قوی اسانس پونه از آن استشمام می شود. در پایه هایی از گیاه که در آب می رویند این بو خیلی کم و در مواردی وجود ندارد. گل های آن به رنگ صورتی یا بنفش، به صورت گروهی از گل های کوچک در کنار برگ و ساقه در تابستان ظاهر می شود.

شرایط نگهداری و پرورش پونه:

آبیاری: این گیاه دارای ریشه های سطحی است که قادر به جذب رطوبت از اعماق زمین نمی باشد، لذا آبیاری مناسب در طول رویش آن ضرورت دارد. از این رو باید آن را همواره در مناطقی که از نظر آب غنی اند کشت نمود. مقدار اسانس تولید شده در پیکر رویشی با مقدار رطوبت خاک رابطه مستقیم دارد، به همین دلیل برای تولید محصولی با کمیت و کیفیت مناسب، رطوبت خاک در طول رویش باید معادل ۸۰ درصد باشد.

خاک: خاک مناسب برای کشت این گیاه، خاک لوم شنی حاوی مقدار زیادی مواد و ترکیبات هوموسی است. خاک های چرنوزیوم (خاک سیاه) و پیت با ساختمان مناسب و حاوی مواد و عناصر غذایی کافی، برای کشت آن مطلوب می باشند. باید از کشت آن در خاک های رسی و اشباع از آب و خاک هایی که پی اچ آن بالاتر از ۸٫۵ است، اجتناب نمود. به طور کلی، خاک های اسیدی و زهکشی شده، خاک های مناسبی برای کشت این گیاهان می باشند.

نور: محل رشد باید نور کافی داشته باشد تا هم رشد گیاه به بهترین نحو انجام شود و هم تولید اسانس در گیاه بیشتر شود.

دما: این گیاه به سرما به خصوص در مراحل اولیه رشد، حساس است و بهترین دما برای رشد سریع و تولید اسانس آن، ۱۸-۲۲ درجه سانتیگراد است.

تکثیر:

یکی از روش های تکثیر این گیاهان کشت بذرهای آنها است. بذرهای پونه به خوبی جوانه خواهند زد. همچنین تکثیر از طریق ریشه رُست ها، پاجوش ها و قلمه های ساقه، روش های دیگری برای ازدیاد این گیاهان می باشند.

خواص دارویی پونه:

• در درمان سرماخوردگی و آنفولانزا پونه بسیار مفید است و گرفتگی بینی را رفع میکند.

• این گیاه به دلیل داشتن مقادیر زیادی ویتامین C، برای تقویت لثه ها و نیز برای تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است.

• خاصیت ضدعفونی کننده قوی دارد. به همین دلیل نوشیدن چای و دمنوش یا بخور پونه به درمان آکنه و جوش و جوان سازی پوست صورت کمک می کند.

• به عنوان آرام بخش و مسکن اعصاب استفاده می شود.

• به بهبود دردهای عضلانی و نیز بهبود روماتیسم و ورم مفاصل کمک می‌کند.

• پونه به عنوان یک ملین شناخته می شود و با بهبود حرکات روده و پاک سازی روده برای پیشگیری و درمان یبوست و اسهال مفید می باشد.

• پونه تازه و خشک با کاهش فشار خون بالا خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی و سکته قلبی را کاهش می دهد.

• به بهبود متابولیسم بدن و افزایش چربی سوزی کمک کرده و باعث لاغری و کاهش وزن می شود.